Πόσο κοντά έφτασε ο διάσημος φυσικός στην πρόβλεψη του κόσμου μας σήμερα;
Το 1995, ο Στίβεν Χόκινγκ, ένας από τους πιο διάσημους επιστήμονες του 20ού αιώνα, έκανε μια σειρά από τολμηρές προβλέψεις για τον κόσμο του 2025. Καθώς διανύουμε το 2025, είναι εντυπωσιακό να δούμε πόσο προφητικές ήταν ορισμένες από τις προβλέψεις του για τις τεχνολογικές και κοινωνικές εξελίξεις της εποχής μας.
Η άνοδος της Τεχνητής Νοημοσύνης
Ο Χόκινγκ προέβλεψε ότι μέχρι το 2025, η τεχνητή νοημοσύνη θα έχει φτάσει σε ένα κρίσιμο σημείο εξέλιξης. Προειδοποίησε ότι “η ανάπτυξη πλήρους τεχνητής νοημοσύνης θα μπορούσε να σημάνει το τέλος του ανθρώπινου είδους” εάν δεν διαχειριστούμε προσεκτικά αυτήν την τεχνολογία.
Σήμερα, τα προηγμένα συστήματα ΤΝ όπως τα μεγάλα γλωσσικά μοντέλα έχουν γίνει μέρος της καθημερινότητάς μας, με δυνατότητες που πλησιάζουν αυτό που ο Χόκινγκ είχε οραματιστεί. Η προειδοποίησή του για την ανάγκη ηθικών κατευθυντήριων γραμμών και διεθνούς συνεργασίας στην ανάπτυξη της ΤΝ αποδεικνύεται σήμερα πιο επίκαιρη από ποτέ.
Κλιματική κρίση και περιβαλλοντικές προκλήσεις
“Μέχρι το 2025, οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής θα είναι αδιαμφισβήτητες και θα απαιτούν παγκόσμια δράση”, είχε δηλώσει ο Χόκινγκ. Πράγματι, σήμερα βιώνουμε όλο και πιο ακραία καιρικά φαινόμενα, άνοδο της στάθμης της θάλασσας και εκτεταμένη απώλεια βιοποικιλότητας.
Η πρόβλεψή του ότι η ανθρωπότητα θα αντιμετωπίσει υπαρξιακή απειλή εάν δεν περιορίσει τις εκπομπές άνθρακα δείχνει την οξυδέρκειά του, καθώς σήμερα οι κυβερνήσεις παγκοσμίως αγωνίζονται να επιτύχουν τους στόχους μείωσης των εκπομπών.
Γενετική επανάσταση
Ο Χόκινγκ είχε προβλέψει ότι μέχρι το 2025 θα έχουμε τη δυνατότητα να τροποποιούμε το ανθρώπινο DNA με πρωτοφανή ακρίβεια. “Η ικανότητα να αλλάζουμε το γενετικό κώδικα θα αλλάξει ριζικά την ιατρική, αλλά θα φέρει και τεράστιες ηθικές προκλήσεις”, είχε επισημάνει.
Με την τεχνολογία CRISPR και άλλες προηγμένες μεθόδους γονιδιακής επεξεργασίας, η ανθρωπότητα πράγματι βρίσκεται στο κατώφλι αυτής της επανάστασης, αντιμετωπίζοντας τα ακριβώς ίδια ηθικά διλήμματα που είχε προβλέψει ο Χόκινγκ.
Εξερεύνηση του διαστήματος
“Μέχρι το 2025, η ανθρωπότητα θα έχει κάνει σημαντικά βήματα προς την αποίκηση άλλων πλανητών”, είχε πει ο Χόκινγκ, τονίζοντας τη σημασία της εξάπλωσης του ανθρώπινου είδους πέρα από τη Γη για τη μακροπρόθεσμη επιβίωσή του.
Με τις αποστολές στον Άρη να προγραμματίζονται και τους ιδιωτικούς φορείς να επενδύουν δισεκατομμύρια στην εξερεύνηση του διαστήματος, η πρόβλεψή του φαίνεται να επαληθεύεται, αν και με βραδύτερο ρυθμό από αυτόν που είχε ελπίσει.
Παγκόσμια υγεία και πανδημίες
Σε μια από τις πιο εντυπωσιακές προβλέψεις του, ο Χόκινγκ είχε προειδοποιήσει για την αυξανόμενη απειλή των παγκόσμιων πανδημιών. “Η αυξημένη παγκοσμιοποίηση και η κλιματική αλλαγή θα δημιουργήσουν συνθήκες για την εμφάνιση νέων ασθενειών με παγκόσμιο αντίκτυπο μέχρι το 2025”, είχε δηλώσει.
Η πανδημία COVID-19 και οι συνεχιζόμενες προκλήσεις στον τομέα της δημόσιας υγείας επιβεβαιώνουν αυτή την πρόβλεψη με τρόπο που κανείς δεν θα ήθελε.
Ψηφιακή επανάσταση και κοινωνική αλλαγή
Ο Χόκινγκ είχε προβλέψει ότι η ψηφιακή τεχνολογία θα αναδιαμορφώσει ριζικά την κοινωνία μέχρι το 2025. “Θα δούμε μια κοινωνία όπου η εργασία, η εκπαίδευση και η κοινωνική αλληλεπίδραση θα μεταμορφωθούν από τις ψηφιακές τεχνολογίες, δημιουργώντας τόσο απίστευτες ευκαιρίες όσο και προκλήσεις για την κοινωνική συνοχή”, είχε γράψει.
Η τηλεργασία, η εξ αποστάσεως εκπαίδευση και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έχουν πράγματι αλλάξει ριζικά τον τρόπο που ζούμε και εργαζόμαστε, επιβεβαιώνοντας την οξυδερκή ανάλυσή του.
Η κληρονομιά του Χόκινγκ
Ο Στίβεν Χόκινγκ, που έφυγε από τη ζωή το 2018, δεν έζησε για να δει το 2025 και να διαπιστώσει πόσο ακριβείς ήταν οι προβλέψεις του. Ωστόσο, η επιστημονική του διορατικότητα και η βαθιά κατανόηση των τάσεων που διαμορφώνουν το μέλλον μας αποδεικνύουν γιατί παραμένει μια από τις πιο σεβαστές φωνές της επιστήμης.
Καθώς αντιμετωπίζουμε τις προκλήσεις που προέβλεψε, ίσως η πιο σημαντική κληρονομιά του Χόκινγκ είναι η υπενθύμισή του ότι το μέλλον της ανθρωπότητας βρίσκεται στα χέρια μας και ότι η επιστημονική γνώση πρέπει να καθοδηγεί τις αποφάσεις μας.
Όπως είχε πει χαρακτηριστικά: “Είμαστε απλώς προηγμένοι πίθηκοι σε έναν μικρό πλανήτη ενός πολύ μέτριου αστεριού. Αλλά μπορούμε να καταλάβουμε το σύμπαν. Αυτό μας κάνει πολύ ξεχωριστούς.”