Πάνω από το 20% των ανθρώπων εκτιμάται ότι επιλέγει να αντιμετωπίσει την δυσκολία που έχει στον ύπνο, με την κατανάλωση ορισμένης ποσότητας αλκοόλ, επειδή αυτό του φέρνει υπνηλία.
Ωστόσο, μια νέα έρευνα από το πανεπιστήμιο του Μιζούρι στις ΗΠΑ δείχνει ότι ενώ το αλκοόλ μπορεί να φέρει στο άτομο υπνηλία, μπορεί επίσης να διαταράξει σημαντικά τις συνήθειες στον ύπνο του και, με την πάροδο του χρόνου, να προκαλέσει αϋπνία, παρεμβαίνοντας στο εσωτερικό σύστημα του σώματος για τη ρύθμιση του ύπνου.
Ο επικεφαλής της έρευνας, η οποία δημοσιεύθηκε στην επιστημονική επιθεώρηση “Alcohol”, Mahesh Thakkar, υποστηρίζει ότι η επικρατούσα άποψη είναι ότι το αλκοόλ προκαλεί ύπνο με την αλλαγή του κιρκαδιανού ρυθμού του σώματος, δηλαδή του “εσωτερικού 24ωρου ρολογιού”.
Ωστόσο, προσθέτει, ότι το αλκοόλ φέρνει υπνηλία επηρεάζοντας την ομοιόσταση ύπνου ενός ατόμου, δηλαδή τον ενσωματωμένο μηχανισμό του εγκεφάλου που ρυθμίζει την κατάσταση υπνηλίας και την κατάσταση εγρήγορσης.
Η ομοιόσταση ύπνου είναι το πώς το σώμα εξισορροπεί την ανάγκη του ατόμου για ύπνο ανάλογα με το πόσο καιρό (πόσες ώρες) είναι ξύπνιο. Για να γίνει αυτό, χρησιμοποιεί αδενοσίνη, μια χημική ουσία που παράγεται φυσιολογικά στα κύτταρα.
Το επίπεδο της αδενοσίνης εκτός των κυττάρων ανεβαίνει κατά τη διάρκεια παρατεταμένων περιόδων εγρήγορσης (όταν είμαστε ξύπνιοι) και κατεβαίνει πάλι κατά τη διάρκεια του ύπνου. Όταν το εξωκυτταρικό επίπεδο αδενοσίνης ανεβαίνει, εμποδίζει τη λειτουργία των κυττάρων που είναι υπεύθυνα για την αφύπνιση στον βασικό πρόσθιο λοβό του εγκεφάλου. Όταν το επίπεδο αυτό πέφτει και πάλι, παύει αυτό το “εμπόδιο” και τα κύτταρα που ενεργοποιούν την αφύπνιση επανενεργοποιούνται.
Έτσι, αν ένα άτομο πηγαίνει για ύπνο νωρίτερα από το συνηθισμένο (με τη βοήθεια του αλκοόλ), η προκύπτουσα αλλαγή στην ομοιόσταση ύπνου μπορεί να το αναγκάσει να ξυπνήσει στη μέση της νύχτας ή πολύ νωρίς το πρωί.
Οι ερευνητές πραγματοποίησαν μια σειρά από πειράματα σε ποντίκια και αρουραίους για να μελετήσουν τι συμβαίνει στο επίπεδο αδενοσίνης στον εγκέφαλο όταν στον οργανισμό υπάρχει ανεβασμένη αλκοόλη.
Διαπίστωσαν ότι το αλκοόλ ενισχύει τα εξωκυτταρικά επίπεδα αδενοσίνης, η οποία με τη σειρά της προκαλεί ύπνο με την απενεργοποίηση των κυττάρων που είναι υπεύθυνα για την αφύπνιση στον βασικό πρόσθιο λοβό.
Το αλκοόλ διαταράσσει τον κύκλο ύπνου και μειώνει την ποιότητά του. Επιπλέον, το αλκοόλ είναι διουρητικό, κάτι που αυξάνει την ανάγκη του ατόμου για να πάει στην τουαλέτα και το αναγκάζει να ξυπνήσει νωρίτερα το πρωί.
