Έχει συμβεί σε πολλούς. Ίσως και σε σένα.
Ξυπνάς. Ή τουλάχιστον έτσι νομίζεις. Το δωμάτιό σου είναι εκεί, το κρεβάτι σου, όλα γνώριμα. Αλλά κάτι είναι τρομακτικά λάθος.
Κοιτάς προς το κρεβάτι και βλέπεις τον εαυτό σου ξαπλωμένο. Ναι, εσένα. Είσαι εκεί, αλλά και αλλού.
Νιώθεις ότι επιπλέεις. Ίσως κοντά στο ταβάνι, ίσως λίγο πιο ψηλά από το σώμα σου. Μπορεί να νιώθεις ένα βουητό, μια δόνηση. Μια τρομακτική αίσθηση ότι είσαι “αποσυνδεδεμένος”, αλλά απόλυτα συνειδητός.
Αυτό που περιγράφεται είναι μια Εμπειρία Εκτός Σώματος (Out-of-Body Experience – OBE). Και δεν είναι επιστημονική φαντασία. Είναι ένα φαινόμενο που έχει καταγραφεί από την αρχαιότητα, σε κάθε πολιτισμό, και τώρα η επιστήμη προσπαθεί να το αποκρυπτογραφήσει.
Το “Αόρατο Σώμα” που Λένε οι Αρχαίοι
Σε αρχαίες παραδόσεις, από τους Αιγύπτιους και τους Ινδούς μέχρι τους Σαμάνους της Αμερικής, μιλούσαν για ένα “δεύτερο σώμα” –ένα αιθερικό ή αστρικό σώμα– που μπορεί να αποχωριστεί από το φυσικό κατά τη διάρκεια του ύπνου, του διαλογισμού, ή ακόμα και κοντά στον θάνατο.
- Οι Αιγύπτιοι πίστευαν στο “Ka” (ένα είδος διπλού πνεύματος) που μπορούσε να κυκλοφορεί ελεύθερα.
- Οι Σαμάνοι χρησιμοποιούσαν τεχνικές για να “ταξιδέψουν” σε άλλα πεδία ύπαρξης με το πνεύμα τους, για θεραπεία ή καθοδήγηση.
- Στον Βουδισμό και τον Ινδουισμό, οι “αστρικές προβολές” είναι γνωστές τεχνικές για πνευματική ανάπτυξη.
Μυθολογία; Φαντασία; Ή μήπως υπήρχε μια πραγματική βιωματική βάση για αυτές τις πεποιθήσεις;
Η Επιστήμη Μπαίνει στο Παιχνίδι (Και τα ευρήματα είναι παράξενα)
Για χρόνια, οι OBEs θεωρούνταν είτε όνειρα, είτε παραισθήσεις, είτε απλά ιστορίες τρελών. Αλλά η νευροεπιστήμη άρχισε να ψάχνει.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι εμπειρίες εκτός σώματος συχνά συνοδεύονται από:
- Αποπροσανατολισμό του Σώματος: Ο εγκέφαλος “χάνει” την αίσθηση του πού τελειώνει το σώμα.
- Δυσλειτουργία του Κροταφικού Λοβού: Συγκεκριμένες περιοχές του εγκεφάλου, ειδικά εκεί που επεξεργάζονται την αίσθηση της τοποθεσίας και της αυτο-αντίληψης, δείχνουν αυξημένη δραστηριότητα.
- Έλλειψη Οξυγόνου: Σε περιπτώσεις κοντά στον θάνατο ή έντονου στρες, η έλλειψη οξυγόνου στον εγκέφαλο μπορεί να προκαλέσει αυτές τις αισθήσεις.
Το πιο εντυπωσιακό; Επιστήμονες κατάφεραν να προκαλέσουν τεχνητά OBEs σε εργαστήρια!
- Με ηλεκτρική διέγερση σε συγκεκριμένα σημεία του κροταφικού λοβού (στην περιοχή που συνδέεται με την αίσθηση του σώματος), ασθενείς ανέφεραν ότι ένιωθαν να “φεύγουν” από το σώμα τους ή να “βλέπουν” τον εαυτό τους από ψηλά.
- Με τη χρήση εικονικής πραγματικότητας (VR) και ειδικών οπτικών ερεθισμάτων, ερευνητές έχουν κάνει ανθρώπους να νιώσουν ότι το σώμα τους βρίσκεται λίγα μέτρα μακριά, μπροστά τους!
Όταν βλέπουμε το σώμα μας από μια άλλη οπτική γωνία (π.χ. μέσα από ένα VR headset που δείχνει το “είδωλό” μας), ο εγκέφαλος μπερδεύεται. Ξεχνάει την “ιδιοκτησία” του φυσικού μας σώματος και “νομίζει” ότι τοποθετείται σε ένα άλλο σημείο.
Τι Σημαίνει Αυτό για Εμάς;
Σημαίνει ότι η αίσθηση του “εγώ” και του “σώματός μου” είναι πολύ πιο εύθραυστη και πλαστική από όσο νομίζουμε. Ο εγκέφαλός μας δημιουργεί συνεχώς το μοντέλο της πραγματικότητας – και αυτό το μοντέλο μπορεί να “σπάσει” ή να “παραμορφωθεί” υπό ορισμένες συνθήκες.
Είτε πρόκειται για μια αρχαία πνευματική πρακτική, είτε για ένα νευρολογικό “κόλπο” του εγκεφάλου, το φαινόμενο των εμπειριών εκτός σώματος μας υπενθυμίζει κάτι βαθιά παράξενο:
Είμαστε ο εγκέφαλός μας. Όχι το σώμα μας. Και ο εγκέφαλός μας μπορεί να μας κάνει να πιστέψουμε ότι είμαστε οπουδήποτε. Ακόμα και να “πετάμε” πάνω από τον ίδιο μας τον εαυτό.
Την επόμενη φορά που θα νιώσεις μια ανεξήγητη ζάλη ή μια παράξενη αποστασιοποίηση, μην τρομάξεις. Ίσως απλά ο εγκέφαλός σου αποφάσισε να σου δείξει μια διαφορετική “οπτική” του κόσμου. Μια οπτική που οι αρχαίοι πίστευαν ότι ήταν η πύλη για άλλα βασίλεια.
