Τα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας
Τα έσοδα των νοικοκυριών της Ευρωζώνης από τόκους (καταθέσεων, ομολόγων και δανείων) μειώθηκαν την τελευταία 7ετία όσο περίπου μειώθηκαν και οι δαπάνες τους για τόκους, ως αποτέλεσμα της χαλαρής νομισματικής πολιτικής της Ευρωπαϊκής Κεντρική Τράπεζας, σύμφωνα με μελέτη της ΕΚΤ που περιλαμβάνεται στο μηνιαίο οικονομικό δελτίο της.
Τα έσοδα από τόκους ως ποσοστό του διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυριών μειώθηκαν κατά 3,2 ποσοστιαίες μονάδες στην περίοδο από το τρίτο τρίμηνο του 2008 έως το τέταρτο τρίμηνο του 2015. Ωστόσο, ο παραπάνω υπολογισμός δεν περιλαμβάνει το αποτέλεσμα που είχαν τα χαμηλότερα επιτόκια στο εισόδημα και τον πλούτο των νοικοκυριών μέσω των επενδύσεων των συνταξιοδοτικών ταμείων και των παρόχων ασφαλειών ζωής καθώς και στα κέρδη κεφαλαίου από μακροπρόθεσμα ομόλογα και μετοχές.
Από την άλλη πλευρά, οι πληρωμές για τόκους ως ποσοστό του διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυριών μειώθηκαν στο ίδιο διάστημα κατά περίπου 3 ποσοστιαίες μονάδες. «Η μείωση των εσόδων από τόκους είναι αντίστοιχη με τη μείωση των δαπανών για τόκους, κάτι που σημαίνει ότι το καθαρό εισόδημα από τόκους του μέσου νοικοκυριού της Ευρωζώνης έμεινε σε μεγάλο βαθμό ανεπηρέαστο», σημειώνει η ΕΚΤ. Βεβαίως, αυτό δεν σημαίνει ότι η επίπτωση ήταν ίδια για όλα τα νοικοκυριά. Τα νοικοκυριά που είναι καθαροί αποταμιευτές (έχουν, δηλαδή, περισσότερο καταθέσεις παρά δάνεια) έχασαν από τη μείωση των επιτοκίων, ενώ εκείνα που είναι καθαροί δανειστές (με περισσότερα δάνεια παρά καταθέσεις) ωφελήθηκαν.
Τα χαμηλά επιτόκια συνεχίζουν να στηρίζουν την ιδιωτική κατανάλωση, σημειώνει η ΕΚΤ. Τα χαμηλότερα επιτόκια τυπικά ενισχύουν τη σημερινή κατανάλωση, καθώς ο δανεισμός γίνεται φθηνότερος και η αποταμίευση λιγότερο ελκυστική. Επιπλέον, τα χαμηλότερα επιτόκια ανακατένειμαν ουσιαστικά πόρους από τους καθαρούς αποταμιευτές στους καθαρούς δανειστές, οι οποίοι έχουν τυπικά μία υψηλότερη οριακή ροπή προς κατανάλωση, αναφέρει η μελέτη.
«Τα χαμηλότερα επιτόκια στηρίζουν επίσης τον πλούτο και το εισόδημα των νοικοκυριών μέσω άλλων διαύλων», προσθέτει η μελέτη. «Τα νοικοκυριά δεν είναι μόνο αποταμιευτές, αλλά επενδύουν επίσης σε άλλα στοιχεία ενεργητικού, από τα οποία δεν παίρνουν αναγκαστικά τόκους. Υπάρχουν στοιχεία ότι η θετική επίδραση των χαμηλότερων επιτοκίων στις τιμές των μετοχών και των ομολόγων της Ευρωζώνης ήταν σημαντική. Επιπλέον, το χαμηλότερο κόστος δανεισμού δεν προκάλεσε μόνο επενδύσεις και κατανάλωση, αλλά στήριξε το εισόδημα των νοικοκυριών και μέσω της υψηλότερης απασχόλησης», αναφέρεται στη μελέτη.
