Το πάγκρεας είναι ένα σημαντικότατο όργανο που βρίσκεται ακριβώς πίσω από το στομάχι. Στους ενήλικες, το μήκος του φτάνει περίπου τα 15 εκατοστά και το πάχος του δεν ξεπερνά τα 6 εκατοστά.
Το πάγκρεας διαθέτει δύο είδη αδένων, τον εξωκρινή και τον ενδοκρινή αδένα. Ο εξωκρινής αδένας παράγει ένα υγρό που απελευθερώνεται στο έντερο. Το υγρό αυτό περιέχει ένζυμα που διευκολύνουν την πέψη. Χωρίς αυτά τα ένζυμα, μέρος των τροφών που καταναλώνουμε θα περνούσαν αδιάσπαστες από το έντερο χωρίς να απορροφώνται. Μικρό μέρος των κυττάρων του παγκρέατος ανήκουν στην κατηγορία των ενδοκρινικών κυττάρων. Τα κύτταρα αυτά συμβάλλουν στην παραγωγή σημαντικότατων ορμονών, όπως η ινσουλίνη και η γλυκαγόνη, οι οποίες απελευθερώνονται απευθείας στο αίμα.
Σύμφωνα με την Αμερικανική Αντικαρκινική Εταιρεία, ανάλογα με το είδος των κυττάρων του παγκρέατος που πλήττονται από τον καρκίνο –κύτταρα του ενδοκρινούς ή του εξωκρινούς αδένα– οι ενδείξεις και τα συμπτώματα διαφέρουν.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι τα περισσότερα από τα συμπτώματα του καρκίνου στο πάγκρεας είναι όμοια με τα συμπτώματα άλλων, ακίνδυνων, παθήσεων, οπότε η εξέταση από το γιατρό κρίνεται απαραίτητη ώστε να προκύψει ορθή και ακριβής διάγνωση.
Καρκίνος του εξωκρινούς αδένα
Σε αρχικό στάδιο, ο καρκίνος δεν προκαλεί εμφανή σημάδια και συμπτώματα. Όταν εμφανιστούν τα συμπτώματα, κατά πάσα πιθανότητα ο καρκίνος έχει ήδη εξαπλωθεί πέρα από το πάγκρεας.
Τυπικά συμπτώματα του καρκίνου στον εξωκρινή αδένα είναι τα εξής:
– ίκτερος (κιτρίνισμα των ματιών και του δέρματος)
– πολύ σκούρο ή πολύ ανοιχτό χρώμα στα κόπρανα
– φαγούρα στο δέρμα
– πόνος στην κοιλιά ή στη μέση
– ανεξήγητη απώλεια βάρους και μειωμένη όρεξη
– διαταραχές της πέψης (δυσκολία μεταβολισμού των λιπαρών)
– ναυτία και τάση προς έμετο
– διόγκωση της χοληδόχου κύστης
– σχηματισμός θρόμβου (κυρίως στα κάτω άκρα)
Καρκίνος του ενδοκρινούς αδένα
Ένας καρκινικός όγκος στον ενδοκρινή αδένα του παγκρέατος προκαλεί την παραγωγή μεγάλης ποσότητας ορμονών, οι οποίες απελευθερώνονται στο αίμα. Ανάλογα με το είδος του καρκινικού όγκου, παράγονται διαφορετικές ορμόνες και επομένως εκδηλώνονται διαφορετικά συμπτώματα.
Ενδεικτικά:
– Γαστρίνωμα: Παράγεται μεγάλη ποσότητα οξέων στο στομάχι, με αποτέλεσμα να εκδηλώνονται έλκη, πόνος, ναυτία και απώλεια όρεξης.
– Γλυκαγόνωμα: Η υπέρμετρη παραγωγή γλυκαγόνης οδηγεί σε αύξηση των επιπέδων της γλυκόζης στο αίμα, με αποτέλεσμα να εκδηλώνονται συμπτώματα διαβήτη, όπως έντονη δίψα, πείνα, συχνουρία και εξανθήματα στο δέρμα.
– Ινσουλίνωμα: Παράγεται μεγάλη ποσότητα ινσουλίνης, με αποτέλεσμα να μειώνονται σημαντικά τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα και να εκδηλώνεται αδυναμία, σύγχυση, εφίδρωση και ταχυπαλμία και τάση λιποθυμίας.
– Σωματοστατίνωμα: Παρατηρείται αυξημένη παραγωγή σωματοστατίνης, η οποία συμβάλλει στη ρύθμιση άλλων ορμονών. Συνήθη συμπτώματα είναι η διάρροια, οι διαταραχές της λειτουργίας της χοληδόχου κύστης, η έντονη δίψα, η πείνα, η συχνουρία και τα εξανθήματα στο δέρμα (συμπτώματα διαβήτη).
