Τα… απόνερα του Ντέιβιντ Κάμερον έρχεται τώρα να διαχειριστεί ο Ισπανός πρωθυπουργός Μαριάνο Ραχόι, ο οποίος βλέπει την χώρα του να βυθίζεται σε βαθειά πολιτική κρίση με αφορμή το δημοψήφισμα ανεξαρτησίας της Καταλωνίας.
Την αρχή είχε κάνει ο Βρετανός πρωθυπουργός, Ντέιβιντ Κάμερον ο οποίος είχε δώσει την άδεια για δημοψήφισμα στην Σκωτία, κάτι που όπως αναμενόταν θα αύξανε την επιθυμία και σε άλλα αποσχιστικά κινήματα της Ευρώπης. Όπερ και εγένετο. Στην Καταλωνία, πλέον ζουν και αναπνέουν για τον αέρα της ανεξαρτησίας. Και η Ισπανία μπαίνει σε βαθειά πολιτική κρίση.
Ο Ισπανός πρωθυπουργός προσέφυγε στο Ανώτατο Συνταγματικό Δικαστήριο, και όπως αναμενόταν το δημοψήφισμα κρίθηκε παράνομο και αυτό γιατί όπως και ο ίδιος είπε, το Σύνταγμα της Ισπανίας, δεν προβλέπει δημοψήφισμα σε μία περιοχή της Ισπανίας για θέμα που θα επηρεάσει το σύνολο της χώρας.
Ωστόσο οι Καταλανοί δεν έχουν πει ακόμα την τελευταία τους λέξη. Ο κυβερνήτης της περιοχής κατά την ανακήρυξη του δημοψηφίσματος είχε διαβεβαιώσει πως εάν το δημοψήφισμα κριθεί παράνομο τότε θα κηρύξει πρόωρες εκλογές, που θα έχουν τον χαρακτήρα δημοψηφίσματος. Τίποτα δεν έχει τελειώσει, τίποτα δεν έχει κριθεί. Οι Σκωτσέζοι, παρά το όχι, άνοιξαν τον Ασκό του Αιόλου.
Παράλληλα με την επίδειξη αποφασιστικότητας, ο Ραχόι άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο αναθεώρησης του Συντάγματος στην κατεύθυνση ενίσχυσης της καταλανικής αυτονομίας, εφόσον οι Αρχές της Βαρκελώνης αναστείλουν το δημοψήφισμα. Απαντώντας σε ερώτηση δημοσιογράφου, δήλωσε ότι «δεν έχει σκεφτεί» και «δεν θέλει να σκεφτεί» τι θα πράξει αν ο Αρτούρ Μας αψηφήσει την αναμενόμενη απαγόρευση και στήσει κάλπες στους δρόμους της Καταλωνίας.
Οι αριστεροί σύμμαχοι του Αρτούρ Μας, το κόμμα Δημοκρατική Αριστερά της Καταλωνίας, πιέζουν για τη διεξαγωγή του δημοψηφίσματος ακόμη και αν κηρυχθεί παράνομο. Οι περισσότεροι αναλυτές στον ισπανικό Τύπο θεωρούν πιθανότερο το ενδεχόμενο να παραιτηθεί η κυβέρνηση του Αρτούρ Μας για να εκβιάσει πρόωρες εκλογές, οι οποίες εκ των πραγμάτων θα αποκτήσουν δημοψηφισματικό χαρακτήρα, ενισχύοντας τη διαπραγματευτική θέση των αυτονομιστών έναντι της Μαδρίτης μετά την αναμενόμενη νίκη τους.
Υποτελείς της Ισπανίας
Έχοντας παλέψει για να διαφυλάξουν την συλλογική τους ταυτότητα απέναντι στην αμείλικτη προσπάθεια να αποδυναμωθεί – και, σε ορισμένα κρίσιμα σημεία της ιστορίας, να εξαφανιστεί – αυτή η ταυτότητα, η θέση των Καταλανών στην Ισπανία δεν υπήρξε ποτέ άνετη.
Μόνιμα χαρακτηριστικά αυτής της σχέσης υπήρξαν τα αντικρουόμενα συμφέροντα και οι αντίθετες κοσμοθεωρίες. Μετά από κάθε μια από τις δύο μεταβάσεις στην δημοκρατία που πραγματοποιήθηκαν στον 20ο αιώνα στην Ισπανία, οι Καταλανοί ήλπιζαν ότι θα ήταν δυνατό να επεξεργαστούν μια συμφωνία που θα σέβεται τα συμφέροντα και την πολιτισμική τους ταυτότητα. [Διαβάστε περισσότερα ΕΔΩ].
Η Καταλωνία στην κυριαρχία των Ισπανών
Όταν η Καταλωνία έπεσε στην κυριαρχία των Ισπανών μοναρχών στα τέλη τού 16ου αιώνα, υπήρξε μια δύσκολη ισορροπία μεταξύ της καταλανικής παράδοσης στην αυτοδιακυβέρνηση και της επιθυμίας τού στέμματος να ασκεί απόλυτη εξουσία πάνω στις κτήσεις του. Αυτό που ξεκίνησε ως μια πολιτική συνομοσπονδία μεταξύ ίσων έδωσε την θέση του στην σταδιακή κατάληψη της Καταλονίας από την Ισπανία.
Το 1714, ως αποτέλεσμα του πολέμου και της κατοχής, όλοι οι καταλανικοί θεσμοί τελικά κατεστάλησαν και η Καταλονία έγινε, για όλους τους πρακτικούς λόγους, άλλο ένα εξάρτημα μιας παγκόσμιας αυτοκρατορίας που διοικείτο από την Μαδρίτη.
Αντί να οικοδομήσει μια πολυεθνική κοινότητα στην οποία διαφορετικοί λαοί θα μπορούσαν να μοιραστούν μια πολιτική δομή, ενώ θα αναπτύσσοντο ελεύθερα και θα εφάρμοζαν τους δικούς τους κανόνες – όπως, για παράδειγμα, ήταν η περίπτωση της Αυστρο-ουγγαρίας στον 19ο αιώνα ή όπως συμβαίνει στην Ελβετία σήμερα – η Ισπανία πάντα επέλεγε να εξαρτά την επιβίωσή της σε μια πολιτική επιβολής και ομοιομορφίας. Αυτό σήμαινε να υποτιμά, και τελικά να αρνείται, την εθνική ταυτότητα των Καταλανών.
