Στο Facebook όλοι «μπαίνουμε για λίγο» και τελικά χανόμαστε. Άλλος κάνει scroll για να δει τι παίζει στη γειτονιά, άλλος ανεβάζει βίντεο, live, reels, κάνει το προφίλ του… κανάλι. Κάπου στη μέση, η πλατφόρμα μάς ξεγυμνώνει: τι βλέπεις, τι σχολιάζεις, τι μοιράζεσαι — αυτό είσαι. Απλός χρήστης ή ψηφιακός δημιουργός; Πάμε να το ξεμπερδέψουμε, χωρίς φανφάρες.
Τι κάνει ο «απλός» χρήστης
Ο απλός χρήστης ζει το Facebook σαν καφενείο. Μπαίνει, ρίχνει μια ματιά, πατάει κανένα like, αφήνει και μια ατάκα «σιγά μην ισχύει», μοιράζεται καμιά φωτογραφία απ’ τη βάφτιση ή από το γήπεδο. Δεν κυνηγάει αλγόριθμους, δεν αγχώνεται για reach. Θέλει να ενημερωθεί, να γελάσει, να πει τη γνώμη του.
Και ξέρεις κάτι; Καλά κάνει. Το Facebook γι’ αυτό φτιάχτηκε: για να συνδέει κόσμο. Όταν όμως το feed του γεμίζει μόνο με πράγματα που του «μοιάζουν», κλειδώνει σε μια φούσκα. Βλέπει συνέχεια τα ίδια, θυμώνει με τα ίδια, χειροκροτά τα ίδια. Το Facebook τότε δεν του δείχνει την πραγματικότητα· του δείχνει τον καθρέφτη του.
Τι κάνει ο ψηφιακός δημιουργός
Ο δημιουργός βλέπει το Facebook σαν πιάτσα. Στήνει πρόγραμμα, ιδέες, thumbnail, λεζάντα που τσιμπάει, προσέχει ήχο, εικόνα, ρυθμό. Ξέρει πότε να ανεβάσει, σε ποιον μιλάει, τι «πιάνει». Ρωτάει: «Τι αξία δίνω στον άλλον; Πληροφορία; Γέλιο; Ιστορία;»
Ο δημιουργός δεν ανεβάζει «ό,τι να ’ναι». Μετράει αποτελέσματα, δοκιμάζει, αποτυγχάνει, ξαναπροσπαθεί. Δεν είναι θέμα «ταλέντου μόνο». Είναι και πειθαρχία. Αν θες να σε πάρουν στα σοβαρά, φέρεσαι σοβαρά στο περιεχόμενο.
Πού μοιάζουν οι δύο
- Και οι δύο ψάχνουν παρέα. Ο ένας για κουβέντα, ο άλλος για κοινό.
- Και οι δύο επηρεάζονται από το τι «γράφει» ο αλγόριθμος. Αν κάτι παίζει, το βλέπουν όλοι.
- Και οι δύο, αν δεν προσέξουν, γίνονται όμηροι της πλατφόρμας: ο χρήστης από την κατανάλωση, ο δημιουργός από τα νούμερα.
Πού διαφέρουν στ’ αλήθεια
- Σκοπός: Ο χρήστης μπαίνει να περάσει την ώρα του. Ο δημιουργός μπαίνει να χτίσει κάτι: όνομα, κοινότητα, μεροκάματο.
- Ευθύνη: Ο χρήστης πετάει μια γνώμη και πάει παρακάτω. Ο δημιουργός επηρεάζει κόσμο. Άρα οφείλει να τσεκάρει πηγή, να σέβεται, να στήνει περιεχόμενο που δεν ντροπιάζει.
- Συνέπεια: Ο χρήστης ανεβάζει όταν θυμηθεί. Ο δημιουργός ανεβάζει όταν πρέπει, όχι όταν τον βολεύει.
- Δεδομένα: Ο χρήστης κοιτάει likes. Ο δημιουργός διαβάζει retention, watch time, σχόλια, shares, που σημαίνουν «μένει ο άλλος ή φεύγει;».
Το Facebook σε ξεσκεπάζει
Μπορεί να λες «εγώ δεν επηρεάζομαι», αλλά η πλατφόρμα έχει άλλο σχέδιο.
- Αν πατάς μόνο σε drama, θα σου δίνει περισσότερο drama.
- Αν ανοίγεις μόνον ό,τι συμφωνεί μαζί σου, θα νομίζεις πως «όλοι το λένε».
- Αν γράφεις με κακία, θα μαζεύεις κακία.
Το τι βλέπεις και τι δίνεις πίσω χτίζει την ψηφιακή σου εικόνα. Μικρός κόσμος; Μικρός και ο καθρέφτης. Ανοιχτός ορίζοντας; Άλλος αέρας.
Θες να γίνεις δημιουργός; Μην το λες, δείξ’ το
- Βρες θέμα που σε καίει. Όχι «ό,τι πουλάει». Αυτό δεν κρατάει.
- Μίλα καθαρά. Μικρές προτάσεις, απλές λέξεις. Κανείς δεν θέλει έκθεση ιδεών.
- Ρυθμός. Στα πρώτα 3–5 δευτερόλεπτα πες γιατί να μείνω. Μετά κράτα με με παράδειγμα, ιστορία, punchline.
- Σεβασμός στον θεατή. Μην υπόσχεσαι κάτι και δίνεις άλλο. Καλύτερα λίγο και τίμιο, παρά φούσκες.
- Συνέπεια. Διάλεξε μέρες/ώρες και κράτα τες. Ο κόσμος αγαπάει τη σταθερότητα.
- Μάθε από τα νούμερα, όχι να τα υπηρετείς. Αν κρατάνε οι ιστορίες, κάνε κι άλλες. Αν πέφτουν στο 30ο δευτερόλεπτο, δες τι φταίει.
Θες να μείνεις απλός χρήστης; Τέλεια — αλλά έξυπνα
- Κάνε «δίαιτα» στο feed. Κρύψε ό,τι σε τσιτώνει χωρίς λόγο.
- Άνοιξε το μυαλό σου. Ακολούθησε 2–3 σελίδες που διαφωνείς. Όχι για να τσακωθείς — για να καταλάβεις.
- Κοίτα την πηγή. Πριν το share, ρώτα: «Ποιος το λέει; Πότε; Γιατί τώρα;»
- Μην ταΐζεις το τέρας. Αν βλέπεις ότι κάτι βγάζει μόνο τοξικότητα, άστο να πεθάνει από αδιαφορία.
Η παγίδα και για τους δύο
Το κυνήγι του like. Ο χρήστης το θέλει για να νιώσει «πέρασε η άποψή μου». Ο δημιουργός το θέλει για να πει «πήγε καλά». Και οι δύο μπορούν να χάσουν την ουσία: σχέση με τον άνθρωπο απέναντι.
Κράτα αυτό: καλύτερα 100 άνθρωποι που σε εμπιστεύονται, παρά 10.000 που απλά πέρασαν. Η εμπιστοσύνη δεν χτίζεται με κόλπα. Χτίζεται με συνέπεια και αλήθεια.
Τι δείχνει τελικά το Facebook για σένα
- Αν σχολιάζεις με ειρωνεία: δείχνει ότι θες να κερδίσεις τη στιγμή.
- Αν ρωτάς και ακούς: δείχνει ότι θες να μάθεις.
- Αν μοιράζεσαι χρήσιμα: δείχνει ότι σε νοιάζει ο άλλος.
- Αν ανεβάζεις κάθε μέρα και βελτιώνεσαι: δείχνει ότι πας για δημιουργός.
Το Facebook είναι καθρέφτης. Δεν σε κάνει κάτι που δεν είσαι. Απλά μεγεθύνει αυτό που κουβαλάς.
Το ζουμί σε μία φράση
Απλός χρήστης ή δημιουργός, το θέμα δεν είναι ο τίτλος — είναι η στάση. Πώς μπαίνεις, τι αφήνεις πίσω, τι ζητάς από τους άλλους.
Αν θες απλά να χαζέψεις, χαζέψε με μέτρο. Αν θες να χτίσεις, χτίσε με αρχές. Σε κάθε περίπτωση, να θυμάσαι: το Facebook σού δείχνει ποιος είσαι. Φρόντισε να σ’ αρέσει αυτό που βλέπεις.
