Οι επικεφαλής εταιρειών είναι συχνά ενήμεροι για τον χρηματισμό αλλοδαπών δημοσίων λειτουργών προκειμένου να εξασφαλιστούν συμβόλαια και να παρακαμφθεί η γραφειοκρατία, σύμφωνα με την έκθεση για την Δωροδοκία στις Διεθνείς Επιχειρηματικές Συναλλαγές του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ), που δόθηκε την Τρίτη στη δημοσιότητα.
Η έκθεση διαπιστώνει ότι οι διοικήσεις επιχειρήσεων γνώριζαν τι συνέβαινε στις μισές και πλέον από τις 427 υποθέσεις όπου ελήφθησαν νομικά μέτρα προτού τεθεί σε ισχύ η Συνθήκη του ΟΟΣΑ για την Καταπολέμηση της Δωροδοκίας, πριν από 15 χρόνια.
Ο Πατρίκ Μουλέτ, ο επικεφαλής του τμήματος κατά της διαφθοράς της διεύθυνσης Οικονομικών και Επιχειρηματικών Υποθέσεων του Οργανισμού, εξέφρασε την ελπίδα ότι η έκθεση θα φωτίσει τα σημεία εκείνα όπου πρέπει να καταβληθούν περισσότερες προσπάθειες για την πάταξη της διαφθοράς καθώς οι ακτιβιστές κατά του φαινομένου επιχειρούν στο σκοτάδι να αντιμετωπίσουν αυτό το σύνθετο, συγκαλυμμένο έγκλημα.
«Τις περισσότερες φορές ο χρηματισμός γίνεται εις γνώσιν της ανώτερης διοίκησης, το οποίο είναι εντυπωσιακό γιατί στην πλειονότητα των περιπτώσεων χρηματισμού από το εξωτερικό οι κυρώσεις επιβάλλονται σε υπαλλήλους μεσαίας κλίμακας», δήλωσε ο Μουλέτ στο Ίδρυμα Τόμσον Ρόιτερς.
«Πρέπει να απαλλαγούμε από την άποψη ότι, αν θέλεις να έχεις επιχειρηματικές συναλλαγές με ξένες χώρες, πρέπει να δωροδοκήσεις», είπε ο ίδιος.
Επιπλέον, η έκθεση αμφισβητεί την επικρατούσα άποψη ότι εκείνοι που δωροδοκούνται συνήθως είναι δημόσιοι υπάλληλοι σε φτωχές χώρες καθώς διαπιστώνει ότι σχεδόν οι μισές από τις περιπτώσεις –ποσοστό 43%–αφορούν χρηματισμό αξιωματούχων σε ανεπτυγμένες ή πολύ ανεπτυγμένες χώρες.
Ως δωροδοκία στις διεθνείς επιχειρηματικές συναλλαγές περιγράφεται η προσφορά ή η υπόσχεση προσφοράς αθέμιτου επιχειρηματικού ή άλλου πλεονεκτήματος, χρηματικής ή άλλης φύσεως, το οποίο δεν οφείλεται, απευθείας ή με μεσάζοντες, σε αλλοδαπό δημόσιο αξιωματούχο προκειμένου να εξασφαλιστεί ή να διατηρηθεί επιχειρηματική σχέση.
Από την εξέταση των 427 υποθέσεων δωροδοκίας διαπιστώθηκε ότι στο 12% εξ αυτών υπήρξε χρηματισμός με στόχο να παρακαμφθούν οι τελωνειακές διαδικασίες. Τα δύο τρίτα των κρουσμάτων σημειώθηκαν σε τέσσερις τομείς: της εξόρυξης, των κατασκευών, των μεταφορών-φύλαξης και της επικοινωνίας-πληροφόρησης.
Στα τρία τέταρτα των περιπτώσεων υπήρξαν μεσάζοντες, όπως τοπικοί παράγοντες από τον χώρο του μάρκετινγκ και των πωλήσεων, διανομείς και μεσίτες.
Σε ό,τι αφορά τον εντοπισμό των κρουσμάτων, μία στις τρεις υποθέσεις είδε το φως της δημοσιότητας έπειτα από καταγγελία των εμπλεκομένων εταιρειών ή ατόμων με σχεδόν το ένα τρίτο των εταιρειών ή το 31% να προβαίνει στην καταγγελία μετά τον εντοπισμό κρούσματος δωροδοκίας ύστερα από εσωτερικό έλεγχο.
Ο δεύτερος συνηθέστερος τρόπος εντοπισμού δωροδοκίας σε διεθνείς επιχειρηματικές συναλλαγές ήταν μέσω των αρχών επιβολής του νόμου, όπως η αστυνομία και οι τελωνειακές αρχές. Δημοσιογραφικές έρευνες ευθύνονται για τον εντοπισμό του 5% των υποθέσεων, ενώ για το 2% ευθύνονται καταμηνυτές ατασθαλιών.
Συνολικά, από τις 427 υποθέσεις, ποινές φυλάκισης επιβλήθηκαν σε 80 άτομα που κρίθηκαν ένοχα για τον χρηματισμό αλλοδαπών δημοσίων λειτουργών, ενώ σε 261 άτομα και εταιρείες επιβλήθηκαν πρόστιμα που συνολικά ανέρχονται σε 1,8 δισ. ευρώ.
