Η αναγνώριση της Γενοκτονίας των Αρμενίων από τον Τζο Μπάιντεν έχει προκαλέσει την οργή της Άγκυρας, η οποία χαρακτήρισε τη δήλωση του Αμερικανού προέδρου «εξωφρενική». Η Τουρκία θα ανταποκριθεί με διάφορους τρόπους κατά τους επόμενους μήνες, δήλωσε την Κυριακή ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
Ο κ. Μπάιντεν έσπασε το Σάββατο δεκαετίες προσεκτικά τοποθετημένων σχολίων του Λευκού Οίκου σχετικά με τις σφαγές των Αρμενίων της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας του 1915, προκαλώντας ενθουσιασμό στην Αρμενία και τη διασπορά στις Ηνωμένες Πολιτείες, εντείνοντας ωστόσο τους δεσμούς μεταξύ Ουάσιγκτον και Άγκυρας, χωρών-συμμάχων του ΝΑΤΟ.
«Θα υπάρξει μια αντίδραση διαφορετικών μορφών, ειδών και διαβαθμίσεων τις επόμενες μέρες και μήνες», δήλωσε στο Reuters ο Ιμπραήμ Καλίν, εκπρόσωπος και σύμβουλος του Προέδρου Ταγίπ Ερντογάν.
Ο κ. Καλίν δεν διευκρίνισε εάν η Άγκυρα θα περιορίσει την πρόσβαση των ΗΠΑ στην αεροπορική βάση Ιντζιρλίκ στη νότια Τουρκία, η οποία έχει χρησιμοποιηθεί για τη στήριξη του Διεθνούς Συνασπισμού που καταπολεμά το Ισλαμικό Κράτος στη Συρία και το Ιράκ, ή άλλα μέτρα που μπορεί να λάβει η τουρκική κυβέρνηση.
Τούρκοι αξιωματούχοι καταδίκασαν γρήγορα τη δήλωση του Μπάιντεν το Σάββατο και ο κ. Καλίν είπε ότι ο κ. Ερντογάν θα ασχοληθεί με το ζήτημα μετά από συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου τη Δευτέρα.
«Σε μια στιγμή που θα θεωρήσουμε κατάλληλη, θα απαντήσουμε σε αυτήν την τουλάχιστον ατυχή δήλωση».
Η Τουρκία δέχεται ότι πολλοί Αρμένιοι που ζούσαν στην Οθωμανική Αυτοκρατορία σκοτώθηκαν σε συγκρούσεις με Οθωμανικές δυνάμεις στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, αλλά αρνείται ότι οι δολοφονίες ενορχηστρώθηκαν συστηματικά και αποτελούσαν γενοκτονία.
Ήδη προβληματικές οι σχέσεις
Για δεκαετίες, η αναγνώριση της Γενοκτονίας των Αρμενίων καθυστέρησε στο Κογκρέσο των ΗΠΑ και οι περισσότεροι πρόεδροι των ΗΠΑ απέφυγαν να την κατονομάσουν ή να την αναγνωρίσουν, όντας συγκρατημένοι λόγω των σχέσεων αλλά και των πιέσεων που δέχονταν από την Άγκυρα.
Αλλά αυτές οι σχέσεις είναι ήδη προβληματικές. Η Ουάσιγκτον επέβαλε κυρώσεις στην Τουρκία για την αγορά ρωσικής κατασκευής αντιαεροπορικών συστημάτων, ενώ η Άγκυρα εξαγριώθηκε από το γεγονός ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν οπλίσει τους Κουρδούς μαχητές YPG στη Συρία και ότι δεν εξέδιδαν τον Φετουλάχ Γκιουλέν, που θεωρούσαν υπαίτιο για το αποτυχημένο πραξικόπημα του 2016.
Η άμβλυνση αυτών των διαφορών θα είναι τώρα ακόμη πιο δύσκολη, είπε ο κ. Καλίν.
«Όλα όσα κάνουμε ενάντια στις Ηνωμένες Πολιτείες θα οφείλονται σε αυτήν τη δήλωση».
Ο Καλίν είπε ότι αξιωματούχοι των ΗΠΑ είπαν στην Τουρκία ότι η δήλωση δεν θα παρέχει νομική βάση για πιθανές αξιώσεις αποζημίωσης για τις σφαγές.
Ωστόσο, ο κ. Ερντογάν είπε στον Πρόεδρο των ΗΠΑ όταν μίλησαν τηλεφωνικώς την Παρασκευή, την πρώτη τους συνομιλία από τότε που ο κ. Μπάιντεν ανέλαβε τα καθήκοντά του πριν από τρεις μήνες, ότι θα ήταν «κολοσσιαίο λάθος» να προχωρήσει στην αναγνώριση.
«Το να τα συγκεντρώσουμε όλα αυτά σε μια λέξη και να προσπαθήσουμε να υπονοήσουμε ότι εμπλέκονται οι Τούρκοι, ότι οι Οθωμανοί πρόγονοί μας συμμετείχαν σε γενοκτονικές πράξεις είναι απλά εξωφρενικό», είπε ο κ. Καλίν. «Δεν υποστηρίζεται από ιστορικό γεγονός».
