Αιματοκρίτης (hct) ονομάζεται το ποσοστό των ερυθρών αιμοσφαιρίων στο αίμα. Εκφράζεται σε μονάδες όγκου, δηλαδή πόσα ml ερυθρών αιμοσφαιρίων υπάρχουν σε 100 ml αίματος.
Ο αιματοκρίτης υπολογίζεται με τη βοήθεια αιματολογικής εξέτασης, με βάση τα επίπεδα της αιμοσφαιρίνης και το μέσο όγκο ερυθρών αιμοσφαιρίων στο αίμα.
Τα φυσιολογικά επίπεδα του αιματοκρίτη διαφέρουν ανά ηλικία αλλά μετά την εφηβεία καθορίζονται με βάση το φύλο:
Στα νεογέννητα: 55% με 68%
Στα μωρά μίας εβδομάδας: 47% με 65%
Στα μωρά ενός μήνα: 37% με 49%
Στα μωρά τριών μηνών: 30% με 36%
Στα μωρά ενός έτους: 29% με 41%
Στα παιδιά δέκα ετών: 36% με 40%
Στους ενήλικους άνδρες: 42% με 54%
Στις ενήλικες γυναίκες: 38% με 46%
Τα άτομα που έχουν χαμηλό αιματοκρίτη εκδηλώνουν αναιμία. Οι βασικότερες αιτίες της πάθησης είναι η απώλεια σημαντικής ποσότητας αίματος (από τραυματισμό, χειρουργική επέμβαση, αιμορραγία ή καρκίνο του παχέος εντέρου), οι διατροφικές ελλείψεις (έλλειψη σιδήρου, βιταμίνης Β12 ή φυλλικού οξέος), παθήσεις του μυελού των οστών (λόγω καρκίνου, χημειοθεραπείας ή νεφρικής ανεπάρκειας) και τα μη φυσιολογικά επίπεδα αιμοσφαιρίνης (δρεπανοκυτταρική αναιμία).
