Μία ιστορική απόφαση, όπως τη χαρακτηρίζουν οι ειδικοί, πήρε το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, που επιτρέπει σε πολίτες να προσφύγουν ενάντια στα μέτρα λιτότητας, όταν παραβιάζονται θεμελιώδη δικαιώματα, σε χώρες που έχουν χτυπηθεί από την κρίση.
Σύμφωνα με την απόφαση αυτή- που αφορά το «κούρεμα» καταθέσεων που έγινε στην Κύπρο το 2013- είναι πιθανόν, επί της αρχής, να μηνυθούν για ζημίες η ΕΚΤ, το ΔΝΤ και η Κομισιόν, τουλάχιστον αν τα μέτρα λιτότητάς τους παραβιάζουν αποδεδειγμένα τα θεμελιώδη δικαιώματα, γράφει το Spiegel.
Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο απέρριψε τις προσφυγές πολιτών και επιχειρήσεων για το «κούρεμα» καταθέσεων στην Κύπρο, κρίνοντας ότι ήταν απαραίτητη ενέργεια για τη σταθεροποίηση του τραπεζικού συστήματος, υπηρετώντας το δημόσιο συμφέρον στην ΕΕ.
Ομως, γράφει το γερμανικό περιοδικό στην ιστοσελίδα του, η απόφαση περιλαμβάνει μία άλλη, ενδεχομένως βαρυσήμαντη λεπτομέρεια όπως την χαρακτηρίζει. Οι δικαστές δηλώνουν ότι κατ’ αρχήν είναι πιθανό να μηνυθεί η Κομισιόν ή η ΕΚΤ, για αποζημιώσεις, αν οι αποφάσεις τους παραβιάζουν θεμελιώδη δικαιώματα.
Είναι η πρώτη φορά, σύμφωνα με την Deutsche Welle, που αναφέρεται ρητά σε ευρωπαϊκή δικαστική απόφαση ότι τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα και ειδικότερα η Κομισιόν δεσμεύονται από τον Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ ακόμη κι όταν ενεργούν στο πλαίσιο των μνημονιακών προγραμμάτων του ESM, που είναι εξωθεσμικό όργανο. H απόφαση μάλιστα επισημαίνει ότι η Κομισιόν, ακόμη και σε αυτή την περίπτωση, υποχρεούται «να διασφαλίσει ότι ένα τέτοιο μνημόνιο είναι σύμφωνο με τα θεμελιώδη δικαιώματα που κατοχυρώνονται από τον Χάρτη».
Ο Αντρέας Φίσερ- Λεσκάνο, νομικός από την Βρέμη, μίλησε στο Spiegel για ιστορική απόφαση, που έχει καθυστερήσει πολύ.
Ο ίδιος έφερε ένα παράδειγμα στο οποίο οι πολίτες θα μπορούσαν να κάνουν προσφυγές στο μέλλον, αναφερόμενος στην Ελλάδα και τη συμμετοχή των ασφαλισμένων για φάρμακα, που προβλέπεται στο μνημόνιο. «Αν ένας πολίτης δεν μπορεί πλέον να αποκτήσει σημαντικά φάρμακα και η υγεία του πλήττεται, μπορεί να είναι πιθανή μία προσφυγή», είπε.
Ομως, προειδοποίησε ότι ο πολίτης θα πρέπει να στοιχειοθετήσει καλά την παραβίαση θεμελιωδών δικαιωμάτων και ακόμη και τότε ο δικαστής θα πρέπει να αποφασίσει κατά περίπτωση αν το θέμα υπερτερεί του δημοσίου συμφέροντος.
«Είναι μία σημαντική απόφαση για την προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων», σχολίασε ο ευρωβουλευτής των Πρασίνων, Σβεν Γκίερκολντ. «Ανθρωποι που έχουν επηρεαστεί από την κρίση σε χώρες όπως η Ελλάδα, η Πορτογαλία, η Ιρλανδία ή η Κύπρος, μπορούν να διεκδικήσουν αποζημιώσεις αν θίγονται κοινωνικά δικαιώματα», πρόσθεσε.
